(Partly) after Lund, 2000
Alternative phylogeny of basal actinopterygians after Lund & Poplin, 2002
Alternative phylogeny of basal actinopterygians after Dietze, 2000
Family-level taxonomy of basal actinopterygians.
<==o ACTINOPTERYGII Klein, 1885 non? Cope, 1887 (ray-finned fishes; viuhkaeväiset) |--o †Cheirolepis Agassiz, 1835; M.Dev. Eu. L.Dev. NA. [Cheirolepiformes: Cheirolepidae] | |?- †C. gaugeri Gross, 1973 | |?- †C. gracilis Gross, 1973 | |?- †C. sp. cf. C. canadensis [Arratia & Cloutier, 2002] | |?- †C. sinualis | |-- †C. canadensis Whiteaves, 1881 | `-- †C. trailli Agassiz, 1835 [type] `--+?- †Howqualepis rostridens Long, 1988 |?-o †Paramblypteriformes | `--o †Paramblypteridae [synonymous with Amblypteridae sensu Diatze, 2000] | `--o †Paramblypterus [Amblypterops, Cosmopoma, Dipteroma] L. Perm. Eu. | |--+-- †P. gelberti (Goldfuss, 1847) Boy, 1976 [Palaeoniscus gelberti Goldfuss, 1847; Amblypterus gelberti (Traquair) Woodward, 1891] | | `-- †P. duvernoyi (Agassiz, 1833) Boy, 1976 [Palaeoniscus duvernoyi Agassiz, 1833; Amblypterus duvernoyi (Giebel) Woodward, 1891] | `--+-- †P. decorus (Egerton, 1850) Blot, 1966 [Palaeoniscus decorus Egerton, 1850; Amblypterus decorus (Egerton) Traquair, 1877; incl. P. comblei, P. gaudryi] | `-- †P. rohani (Heckel, 1861) [incl. P. caudatus, P. luridus, P. obliquus, P. reussi] `--o Actinopteri Cope, 1972 [Palaeoniscimorpha Lund, et al., 1995] |?- †Borichthys Miss. Eu. [paraphyletic Stegotrachelidae] |?- †Orvikuina M. Dev. Eu. [paraphyletic Stegotrachelidae] |?- †Stegotrachelus finlayi Woodward & White, 1926; Dev. Eu. ?L.Dev. NA. Ant. [paraphyletic Stegotrachelidae] |-- †Mansfieldiscus sweeti (Woodward, 1906) Long, 1988 |--o †Mimia U. Dev. Aus. [paraphyletic Stegotrachelidae; Mimiidae] | |-- †M. paravertebra | `-- †M. toombsi [=? Ligulalepis toombsi] |-- †Melanecta anneae Coates, 1998, U. Dev. Eu. [paraphyletic Stegotrachelidae] `--+-- †Rhadinichthyidae Romer, 1945 sensu Poplin & Lund, 2000 and Lund, 2000 [incl. Aesopichthyidae Poplin & Lund, 2000] `--+--o †Moythomasia M.-L.Dev. Eu. L.Dev. Aus. [paraphyletic Stegotrachelidae] | |-- †M. durgaringa Gardiner & Bartram, 1977 | `-- †M. nitida `--+-- †Woodichthys bearsdeni Coates, 1998, U. Dev. Eu. `--+?- †Coccocephalus [Coccocephalichthys; Cocconiscus) Penn. Eu. [Coccocephalichthyidae] |--o †Kentuckia Miss. NA. [paraphyletic Stegotrachelidae] | `-- †K. hlavini `--+--o †Pteronisculus [Glaucolepis] L. Trias. Spits. Gr. Mad. Aus. [paraphyletic Stegotrachelidae] | |-- †P. cicatrosus | |-- †P. stensioei | `-- †P. magnus `--+?- †Terrasiiformes sensu Lund & Poplin, 2002 `--o Chondrostei sensu lato (rustokillesuomuiset) [paraphyletic assemblage of basal actinopterygians no yet revisited] |?- †Phanerorhynchus Gill, 1923; Penn. Eu. [Phanerorhynchiformes: Phanerorhynchidae Stensiö, 1932] |?- †Luganoiiformes |?- †Haplolepiformes |-- †Ptycholepiformes `--+-- †Amblypteridae `--+--+-- †Redfieldiidae [Catopteridae; Dictyopygidae] | |-- Cladistia Cope, 1871 sensu Lund, 2000 (lapaeväiset; bichirs & reedfishes) | `--+-- †Platysomoidei | `--+--o †Amphicentrum Young, 1866 [Amphicentridae] | | |-- †A. granulosum Young, 1866 | | |-- †A. crassum White, 1937 | | `-- †A. striatum Hancock & Atthey, 1872 | `?-o †Dorypterus Germar, 1842 E.Perm. EAs. L.Perm. Eu. [Dorypteriformes: Dorypteridae] | |-- †D. althausi Munster, 1842 | `-- †D. hoffmanni Germar, 1842 `--+--o Chondrostei sensu stricto? | |-- †Saurichthyiformes Aldinger, 1937 | `--+-- †Birgeriidae | `-- Acipenseriformes (sturgeons and relatives; sampikalat) `--+-- †Pholidopleuriformes `--+-- †Peltopleuriformes `--+-- †Perleidiformes Berg, 1937 `-- Neopterygii (neopterygians; uusviuhkaeväiset) "Palaeoniscimorpha" indet.: †Aldingeria Penn. Gr. ?†Anaglyphys E.Perm. Eu. †Ameghinichthys antarcticus Arratia, Scasso & Kiessling, 2004; U. Jur. Ant. [possibly a ptycholepiform] †Anatoia E.Trias. SA. †A. semiovata Rusconi, 1946a †Atherstonia [Hypterus] L.Perm. Eu. E.Trias. SAf. Mad. L.Trias. NA. †A. minor †Atracauda Miss. NA. [Bear Gulch, Montana] †A. lundi †Belichthys M.Trias. Aus. †B. minimus Wade, 1935 †Broometta L. Trias. SAf. †Caminchaia L. Trias. SA. †C. draghii Rusconi, 1946a †Cenechoia L. Trias. SA. †C. paramillensis Rusconi, 1946c †Challaia L. Trias. SA. †C. striata Rusconi, 1946c †Cosmoptychius †Dialipina †D. markae †D. salgueiroensis †Diphyodus Miss. NA. †Discoserra Miss. NA. [Bear Gulch, Montana] †D. pectinodon †Disichthys U. Perm. SAf. †Ducanichthys †D. aculeatus Bürgin et al., 1991 †Echentaia L. Trias. SA. †Elpisopholis U. Trias. Aus. †Eurynotoides U. Perm. Eu. †Evenkia L. Trias. NAs. †Fubarichthys Miss. NA. [Bear Gulch, Montana] †"F." copiosus †F. prolatus †Frederichthys †F. musadentatus †Gardineria Perm. Eu. †G. akkolkensis †Guaymayenia L. Trias. SA. †G. paramillensis Rusconi, 1946b †Haywardia U. Trias. NA. [Bear Lake, Idaho] †H. jordani †Isodus Miss. Eu. †Kalops Poplin & Lund, 2002 [Acanthoniscus Lowney, 1980 (nomen nudum)]; U. Miss. NA. [Bear Gulch, Montana] †K. monophrys Poplin & Lund, 2002 [Acanthoniscus cracens Lowney, 1980 (nomen nudum)] †K. diophrys Poplin & Lund, 2002 [Acanthoniscus bilobatus Lowney, 1980 (nomen nudum)] †Kansasiella †Lawrenciella †Leighiscus M. Trias. Aus. †Leuderia †L. kempi †Ligulalepis †L. toombsi †Luederia L. Perm. NA. †Muenstrichthys U. Perm. Eu. †M. buergeri †Myriolepis L. U. Trias. Aus. ? L. Trias. SA. †M. clarki †Oxypteriscus Miss. NAs. †Palaeobergeria Miss. NAs. †Pasambaya L. Trias. SA. †P. tellecheai Rusconi, 1946a †Peleichthys U. Perm. SAf. ?†Schizospondylus U. Cret. Eu. †Tanaocrossus Schaeffer, 1967; U.Jur. WAf. †?T. maesani (Saint-Seine & Casier, 1962) Bartram, 1977 [Macrosemius maesani Saint-Seine & Casier, 1962] †Terenolepis turnerae Burrow, 1995; L. Dev. Aust. †Urosthenes L. Perm. Aust. [New Southj Wales] †U. latus †Willomorichthys U. Dev. SAf. †W. striatulus †Yogoniscus Miss. NA. [Bear Gulch, Montana] †Y. gulo †Paleonisciformes Goodrich, 1909 [paraphyletic assemblage of basal actinopterygians] ?†Daqingshaniscus longiventralis Chen, 1988; ?†“Elonichtys” peltigerus (Newberry, 1856) ?†“Elonichtys” hypsilepis (Hay, 1900) ?†“Elonichtys” wolffi Schultze & Bardack, 1987 ?†“Elonichtys” remotus Schultze & Bardack, 1987 ?†Illiniichthys cozarti Schultze & Bardack, 1987 ?†Nozamichthys contorta Schultze & Bardack, 1987 †Palaeoniscidae ?†Aegicephalichthys M. Trias. Aus. ?†Cteniolepidotrichia turfanensis Poplin & Su, 1992 ?†Ferganiscus osteolepis Sytchevskaya & Yakovlev, in Sytchevskaya, 1999; U.Trias. CAs. ?†Gyrolepidoides M. Trias. SA. ?†Trachelacanthus L. Perm. Eu. †Cosmolepis [Oxygnathus, Thrissonotus] L. Jur. Eu. †Gyrolepis L. Trias. EAs. M.-U. Trias. Eu. U. Trias. NA. †G. albertii †Palaeoniscum [Eupalaeoniscus; Geomichthys; Palaeoniscus; Palaeothrissum] ?L. Perm. NA. ?L. Perm. U. Perm. ?L. Trias. Eu. M. Perm. Gr. L. Trias. Spits. ?EAs. ?U. Trias. Aus. †P. vratislavensis †P. freieslebeni Blainville, 1818 ?†Palaeoniscinotus ningxiaensis Su et al., 1997; †Progyrolepis L. Perm. Eu. NA. †P. heyleri Poplin, 1999 †P. speciosus †Pteronisculus [Glaucolepis] L. Trias. Spits. Gr. Mad. Aus. †P. cicatrosus †P. stensioei Nielsen, 1942 [Pteronisculus (Glaucolepis) stensioei Nielsen, 1942] †P. magnus ?†Shuniscus longianalis Su, 1983; L.Jur. CAs. ?†Triassodus yanchangensis Su, 1984; U.Trias. CAs. †Turseodus [Eurecana; Gwyneddichthys] U. Trias. NA. †T. acutus Schaeffer, 1952 †T. dolorensis Schaeffer, 1967 †Westollia [Lepidopterus] L. Perm. Eu. ?†Weixiniscus microlepis Su, 1994; M.Jur. EAs. †Cornuboniscidae †Cornuboniscus Miss. Eu. †Cryphiolepidae †Cryphiolepis Miss. Eu. †Centrolepidae †Centrolepis L. Jur. Eu. †Scanilepidae †Scanilepis L. Trias. Spits. U. Trias. Eu. †S. dubia †Tegeolepidae †Apateolepis M. Trias. Aus. †A. australis †Megapteriscus M. Trias. Aus. †M. longicaudatus †Tegeolepis [Actinophorus] U. Dev. NA. †Carbovelidae †Sphaerolepis [Trissolepis] L. Perm. Eu. †Carboveles Miss. Eu. †Phanerosteon [Gymnoniscus, Sceletophorus] Miss. L. Perm. Eu. †“P.” phonax †P. pauper †Holuriidae †Holuropsis U. Perm. Eu. †Holurus parki Traquair, 1881; Miss. Eu. †Cosmoptychiidae †Cosmoptychius Miss. Eu. †Watsonichthys Miss. Eu. L. Perm. SAf. †Dicellopygidae †Uighuroniscidae Su, 1985 †Uighuroniscus sinkiangensis Su, 1985; L:Cret. CAs. †Indaginilepis rhombifera Schultze, 1970 ?†Pteroniscus Berg, 1949 [Pteroniscus Hecker, 1948 (nomen nudum); Pteroniscus Berg, 1949; Pteroniscus Berg, 1956 (sic); Berg, Kazantseva & Obruchev, 1964] Jur. WAs. †P. turkestanensis (Gorizdro-Kulczycka, 1926) [Oxygnathus turkestanensis Gorizdro-Kulczycka, 1926; Oxygnathus cf. ornatus Gorizdro-Kulczycka, 1926; Pteroniscus turkestanensi Gor.-Kulcz. (sic); Hecker, 1948; Pteroniscus turkestanensis (Gorizdro-Kulczycka, 1926) Berg, 1949] †Coccolepidae Berg, 1940 †Coccolepis Agassiz, 1843 [incl. Browneichthys Woodward, 1889; (Griffith, 1958); Sunolepis Liu, 1957 (Ma, 1993); ?Palaeoniscionotus] L.Jur.-L.Cret. Eu. M.Jur. As. U.Jur.-L.Cret. Aus. †C. andrewsi Woodward & Sherborn, 1890 †C. bucklandi Agassiz, 1843 †C. groeberi †C. liassica Woodward, 1890 †C. yumenensis Liu, 1957(?) †C. macroptera (Traquair, 1911) †C. australis Woodward 1891 †C. woodwardi Waldman, 1971 †Plesiococcolepis hunanensis Wang, 1977 †Morrolepis Kirkland, 1998 †M. andrewsi (Woodward, 1891) †M. aniscowitchi (Gorizdro-Kulczycka, 1926) [Coccolepis aniscowitchi Gorizdro-Kulczycka, 1926; Coccolepis socialis Gorizdro-Kulczycka, 1926; Coccolepis cockerelli White, 1934; Palaeoniscoidus turkestanensis Sewertzoff, 1934 (nomen dubium); Coccolepis aniscowitchi Eremeeva, 1940; Coccolepis n. sp. (sic) Eremeeva, 1940; Coccolepis martynovi Berg; Eremeeva, 1940; C. martynovi Berg; Berg, 1949; C. aniskowitchi Sewertzoff, 1934 (lapsus calami); C. aniskowitschi Sewertzoff, 1934 (lapsus calami); C. anitschk Sewertzoff, 1934 (lapsus calami); C. turkestanicus Sewertzoff, 1934 (lapsus calami); C. sociales Liu 1957 (lapsus calami); Murrolepis aniscowitchi (Gorizdro-Kulczycka, 1926) Kirkland, 1998; Murrolepis aniscowitchi (Gorizdro-Kulczycka, 1926) Skrzycka, 2014] †M. schaefferi Kirkland, 1998 [type] †Yalepis rohoni Sytchevskaya & Yakovlev, 1985 [Angarichthys Sytchevskaya & Yakovlev, 1985] †“Paleoniscoidei”
Actinopterygii incertae sedis:
†Diplospondichthys moreaui Filleul & Dutheil, 2004 †Palaeoniscoidus turkestanensis Sewertzoff, 1934 (nomen dubium)
Reference(s):
- Arratia, G. & Cloutier, R., 2002: Cheirolepiform fish from the Devonian of red Hill, Nevada.
–Journal of Vertebrate Paleontology: Vol. 22, #3, Supplement to #3, pp. 33A - Arratia, G., Scasso, R. A. & Kiessling, W., 2004: Late Jurassic fishes from Longing Gap, Antarctic Peninsula.
–Journal of Vertebrate Paleontology: Vol. 24, #1, pp. 41-55 - Basden, A. M. & Young, G. C., 2001: A primitive actinopterygian neurocranium from the Early Devonian of southeastern Australia.
–Journal of Vertebrate Paleontology: Vol. 21, #4, pp. 754-766 - Carroll, R. L., 1988: Vertebrate paleontology and evolution.
–W. H. Freeman and company, New York, 1988. 698. - Carroll, R. L., 1988: Appendix. 594-648.
in Carroll, R. L., 1988: Vertebrate paleontology and evolution.
–W. H. Freeman and company, New York, 1988, 698. - Coates, M. I., 1998: Actinopterygians from the Namurian of Bearsden, Scotland, with comments on early actinopetygian neurocrania.
–Zoological Journal of Linnean Society: Vol. 122, #1, pp. 27-59 - Dietze, K., 2000: A revision of paramblypterid and amplypterid actinopterygians from Upper Carboniferous-Lower Permian lacustrine deposits of central Europe.
–Palaeontology: Vol. 43, #5, pp. 927-966 - Filleul, A. & Dutheil, D. B., 2004: A peculiar diplospondylous actinopterygian fish from the Cretaceous of Marocco.
–Journal of Vertebrate Paleontology: Vol. 24, #2, pp. 290-298 - Frickhinger, K. A., 1995: Fossil Atlas - Fishes.
–Mergus - Publishers for Natural History and Pet Books, Hans A.Baensch, Malle, Germany, pp. 1-1088 - Long, J. A., 1995: The Rise of Fishes: 500 million years of evolution.
–Johns Hopkins University Press, Baltimore & London, pp. 1-223 - Lund, R., 2000: The new actinopterygian order Guildayichthyiformes from the Lower Carboniferous of Montana (USA).
–Geodiversitas: Vol. 22, #2, pp. 171-206 - Nelson, J. S., 1994: Fishes of the world.
–John Wiley & Sons Inc., New York, 1994, xx-600 - Poplin, C. M. & Lund, R., 2002: Two Carboniferous fine-eyed palaeoniscoids (Pisces, Actinopterygii) from Bear Gluch (USA).
–Journal of Paleontology: Vol. 76, #6, pp. 1014-1028 - Schultze, H.-P. & Bardack, D., 1987: Diversity and size changes in paleonisciform fishes (Actinopterygii, Pisces) from the Pennsylvanian Mazon Creek Fauna, Illinois, U.S.A.
–Journal of Vertebrate Paleontology: Vol. 7, #1, pp. 1-23 - Skrzycka, R., 2014: Revision of two relic actinopterygians from the Middle or Upper Jurassic Karabastau Formation, Karatau Range, Kazakhstan.
–Alcheringa: An Australasian Journal of Palaeontology: Vol. 38, #3, pp. 364-390 [doi: 10.1080/03115518.2014.880267]