fad́e·jńä M:Cjatn (Dem. zu *fad́ej) [мужское имя, Фад(д)ейка] / ein Männername. kaŕźisa morśiś [ḿiklań] fad́e·jńäś (IV187) Geigenspieler ist Miklas Fadej. — Russ. Фаде́й [allt. zu Фадде́й].

faĺak M:P ‹Lemd› Kr [? хвалёный / ? vielgerühmt]. ḱeĺgan suzmań [varańät́], ‒‒‒ faĺak šamańät́ M:Lemd (IV201) Ich liebe Susmas Vara, ‒‒‒ das vielgerühmte Gesicht. mat́ŕonaś, [kud́ŕä· pŕä-ponaś], faĺak [šamańäś] M:Kr (IV118) Matrjona, die mit Lockenhaar, die mit viel gerühmten Gesicht.

fana M:Pš [мужское имя, Фана] / ein Männername. f́iĺista [ḿäńəń] kunda·mań fana (IV421) Ich bin Fili entflohen, (aber da) hat mich Fana gepackt. | fanaŕäś [M:P] [жена Фаны] / Fanas Frau. kuca rabo·taj [ḿiń] pajar ava fanaŕäś (IV91) In der Stube arbeitet die Frau unseres Fanas, die Bojarin. — [Russ. Фана (Dem. zu Нифонт)].

fanańä [M:P Sel] (Dem. zu fana). vaj śuduf śuduf śuduf [ḿiᵪ́e·jəń fanańäś] [M:P] (IV90) Ach, der Arme, der Arme, der Arme, Michejs Fana! [aŕt́om fanańäś] pańᴣ̌i kalat́śäńń šamańäś [M:Sel] (IV337) Arjtoms Fana, der mit einem Gesicht wie ein gut aufgegangenes Weizengebäck!

fana·ŕ E:Kažl, konaŕ E:Mar VVr, ᵪona·ŕ E:Atr, ona·ŕ E:Ba, ᵪana·ŕ E:Kad Kal ― fana·ŕ ML(M) M:P Čemb Sel [фонарь] / Laterne. — Russ. фона́рь.

fantal E:Mar [фонтан] / Fontäne. ṕiže͔ń fantal ṕese͔nze͔. ṕiže͔ń fantali͔ńt́eń ṕiže͔ń ḱeče͔ putoźeĺ (1170) Eine metallene [kupferne] Fontäne an ihrem Ende. An die metallene [kupferne] Fontäne war eine metallene [kupferne] Schöpfkelle gelegt. — [Russ. фонта́н].

1fata E:Mar (Gen. -ń), ᵪvata ~ fata E:Večk Jeg, ᵪvata E:Sulli ― fata M:P Pš Kr [Mam], ᵪvata M:Sel фата / Kopftuch (E:Mar Jeg: der verheirateten Frauen; M:P Sel: auf dem Basar gekauft) (E:Mar Jeg M:P Pš Sel); [покрывало, носимое молодой в течение года в праздничные дни] / Schleier, den die junge Frau ein Jahr lang an den Feiertagen trägt (E:Večk). kudo kunčkaso ṕiže͔ fata. – nolgoś E:Mar (238) Inmitten der Stube ein grünes Tuch. – Der Rotz. [śävmak] ‒‒‒ akša parot́škań fata ramama [M:Mam] (IV134) Nimm mich mit, ‒‒‒ um einen Schleier aus weissem, feinen Tuch zu kaufen! fata pulo śomka-ńize͔! E:Mar (1224) Sjomkas Frau mit lang herabhängendem Kopftuch! — Russ. фата́. — [Vgl. fatu·n].

fatańa E:Gor (Dem. zu fata). fatańa poco kat́ań ṕiŕazo (VII216) Mit einem Schleier verhüllt ist Katjas Kopf.

fati͔ńe E:Večk (Dem. zu fata). fati͔ńe poco ṕiŕazo (I246) In einen Schleier gehüllt ist ihr Kopf.

fatu·n M:Vert [головной платок] / Kopftuch.

*fau̯ka M:Jurtk [немножко, минутка / ein wenig, ein Weilchen]. fau̯ks aštək Warte ein wenig! fau̯ks aštəź ĺefə̑·ts nolksta·j kudu Nach einer Weile läuft sein Löwe nach Hause.

*fau̯kəńä M:Jurtk (Dem.). fau̯kə·ńas aštək Warte ein wenig!

f́edor E:Večk, ᵪ́v́edor E:NSurk ― f́odə̑r ~ f́odor [M:Mam] [мужское имя, Фёдор] / ein Männername, Theodor. satoć žeŕeb́ej f́edor at́ańe E:Večk (I43) Das Los fiel auf den alten Fedor. suka· suka· f́odə̑rə̑ń uĺa·šaś [M:Mam] (IV276) Fjodors Uljascha, die Hündin, die Hündin! — [Russ. Фёдор].

f́odorńä [M:Mam] (Dem. zu f́odor). korʿtamstə̑nza kapstat vali͔, [śet́śä· t́ergań f́odorńäś] (IV450) Er begiesst beim Sprechen Kohle, das ist Tergas Fjodor [Gregors Theodor].

f́ed́a E:Ba Jeg Bug ― f́ed́ä M:P [мужское имя, Федя] / ein Männername. — [Russ. Федя (Dem. zu Фёдор)].

f́ed́äńä M (Dem. zu f́ed́ä) id. vaj ṕińəś ṕińəś šiv́e·čt́ f́ed́äńac (IV68) Ach, der Hund, der Hund, Schneiders Fedja!

f́ed́u M:Pičep [мужское имя, Федю] / ein Männername. f́ed́uń sašə̑ndə̑jᵪ́t́ ə̑ŕv́äjaftə̑ma ḱizə̑nza (VIII284) Dem Fedju nahen die heiratsfähigen Jahre. — [? Dem. zu russ. Фёдор; vgl. Федю́ка, Федю́ня].

f́ed́uńä M:Pičep (Dem. zu f́ed́u) id. śorańac f́ḱäńä, ĺeḿńac f́ed́uńä (VIII284) [Er hat nur] einen einzigen Sohn, er heisst Fedju. oᵪaj, f́ed́uńäj, f́ed́u drugə̑ńäj! (VIII286) Ach, Fedju, Fedju-Freund! — [Vgl. russ. Федю́ня (Dem. zu Фёдор)].

f́et́ka E:Ba ― f́et́ka M:Pš [мужское имя, Федька] / ein Männername. v́iška bratᴉ͐ś ĺämᴉnza f́et́ka E:Ba (III225) Der jüngere Bruder hiess Fedja [im Texte f́ed́a ~ f́et́ka]. — [Russ. Kurzf. zu Фёдор)].

kv́ed́o E:Bug [мужское имя] / ein Männername. od́iŕvaś mako, sodamoś kv́ed́o (VI20) Die Braut ist (heisst) Mako, der Bräutigam Kvedjo. — [? Russ. Федя (Dem. zu Фёдор)].

f́edośe·ja E:Andr ― f́edo·śiä [M:Mam] [женское имя, Федосея] / ein Frauenname, Theodosia, (E:Andr auch:) [покровительница скота] / eine Schutzheilige des Viehs. śuduf [f́edo·śiät́ juksta·źä] [M:Mam] (IV150) Er hatte die arme Feda [Theodosia] vergessen. v́äń pas makśi·mka, ska·lᴉ͐ń-pas f́edośe·ja E:Andr (VII382) Gott der Nacht, Maksimka, Gott der Kühe, Fedosejka! — [Russ. Федосе́я (allt. zu Феодо́сия)].

f́eda [M:Mam] Katm [женское имя, Феда] / ein Frauenname. [f́eda] śormadi͔ [koŕeńt́śasa] [M:Mam] (IV40) Feda stickt in einer Kammer. f́eda paba raduvaś M: Katm (IV469) Die alte Feda ist froh geworden. — [Russ. Феда (Dem. zu Феодо́сия)].

f́edańä [M:Mam] (Dem. zu f́eda). kudə̑zə̑nza iĺa·ts mazi͔ f́edańats (IV143) Zu Hause blieb seine schöne (Tochter) Feda. suka· [kə̑rma·jeń f́edańäś, f́edańäś pajar-avańäś] (IV40) Die Hündin, Kormajs Feda, Feda, die Bojarin!

ḱv́edaj E:VVr [женское имя, Федосья] / ein Frauenname, Fedosja. — [? Russ. Феда (Dem. zu Феодо́сия)].

f́ekla E:Gor ― f́äko·la M:Cjatn [женское имя, Фёкла] / ein Frauenname, Thekla. vaj t́e pari͔ńeś f́ekla dugaźeń! E:Gor (VII218) Dies Gut ist das meiner jüngeren Schwester Fekla (Thekla)! vaj v́ädu·nć[‑]tušma·nć aržań f́äko·laś M:Cjatn (IV186) Ach, die Hexe, Arshas Fäkola! — [Russ. Фёкла].

f́äka M:Cjatn [женское имя, Фёкла] / ein Frauenname, Thekla. śiŕä ṕäšks kujəń f́äka śeĺməńäś (IV186) Fäkola hat Augen wie eine Blindschleiche. — [Eine Variante zu russ. Фёкла].

f́iće·r M:Sel офицер / Offizier.

f́iće·rńä M:Sel (Dem.) id.

f́iĺa E:Bug, f́ila E:Kozl [мужское имя, Филя] / ein Männername. vaj šačumado t́e bojar f́iĺa udalaś E:Bug (V348) Wohlgeraten war dieser Bojar Filja geboren. iśt́a f́ila śokań v́ečḱese͔ E:Kozl (III190) So soll Fila die Sjoka lieben. — [Russ. Филя (Dem. zu Фили́пп); f́ila ? von russ. Фила́т (volkst. zu Феофила́кт)].

f́iĺi M:Pš [мужское имя, Филя] / ein Männername. f́iĺista [ḿäńəń] kunda·mań fana (IV421) Ich bin Fili entflohen, (aber da) hat mich Fana gepackt. — [? Russ. Филя].

f́iĺka M:Temn (Dem. zu f́iĺa) [мужское имя, Филька] / ein Männername. f́iĺkań kuĺinaś, ordža kaĺinaś (VIII312) Filjkas Kulina, die bittere Massholderbeere! — [? Russ. Филя].

f́iĺu M:Temn Vert [мужское имя, Филю] / ein Männername. f́iĺuń nad́uńäś, katə̑ń mad́uńäś M:Temn (VIII314) Filjus Madju, das Katzenpfötchen! ivanań f́iĺuś! M: Vert (VIII464) Ivans Filju (Filip Ivanov)! — [? Russ. Филя].

kv́iĺo E:Večk [мужское имя, Филя] / ein Männername, Filipp. — [? Russ. Филя].

f́imańä M:Temn (Dem. zu *f́ima) [женское имя, Фимочка] / ein Frauenname, Euphemia. suka garaźeń f́imańäś (VIII304) Eine Hündin ist Garazj’ Fima! toń ə̑ŕv́äńäćä, zafarń f́imańäś (VIII262) Deine jüngere Schwiegertochter, Zachars Fima. — [Russ. Фима (Dem. zu Ефи́мия)].

foka M:Patra [мужское имя] / ein Männername. vaj vata moran fok(a) at́äń (IV22) Wohlan, ich singe von dem Foka-Alten! — [Russ. Фока].

foma [M:P] Temn [мужское имя, Фома] / ein Männername, Thomas. makśi·məń fomaś [vaĺḿät́i] komaś [M:P] (IV286) Maxims Foma bückte sich zum Fenster (hinein). fomań maŕäś polaźä M:Temn (VIII262) Meine Frau ist Fomas Marja. | ᵪoma-baba E:Večk [жена Фомы] / Thomas’ Weib.— [Russ. Фома́].

frol-lavrol E:Ba [бог лошадей] / Gott der Pferde. frol-lavro·l, alašań-pa·s koŕḿe·ńeć! (III38) Frol-Lavrol, Gott der Pferde, Ernährer! — [Russ. Фрол + Лавр; vgl. ᵪrola; krolov; lavra].

f́śegda· M:P всегда / immer, stets, beständig. — [Russ. всегда́].

ftaroj M:Vert [фамилия, Второв] / ein Familienname. iĺet́ madi͔ ftarojt́ maŕac avaŕd́i (VIII450) Am Abend legt sich Marja Vtorova zu Bett und weint. — [Russ. Второв, второ́й].

ftorńik ~ ovtoŕńiḱ (ovtoŕńik) E:Mar, ovto·ŕńik E:Kal, oftoŕńiḱ E:Petr, oftoŕńik E:Večk ~ voftoŕńik [E:?Večk] вторник / Dienstag. nuima ĺiśima čiks kočḱet́ oftoŕńiḱ E:Petr (VIII176) Als Tag, wo man zu ernten beginnt (geht), wählt man einen Dienstag. — Russ. вторник.

fu E:Nask [звукоподраж. плевать или дуть (во время ворожбы)] / Spucken od. Blasen nachahmendes Wort in Zaubersprüchen. fu aḿe·ń! (III133) Pf! Amen!

furka·d́ims E:Kad фыркнуть / schnauben (vom Pferde).

1-ga ChrM (enklit.) [также, тоже, и] / auch; [даже] / sogar.